Obowiązek badania rocznego sprawozdania finansowego organizacji pozarządowych wynika z dwóch podstaw prawnych:
1. Ustawa o rachunkowości
Podstawą obowiązku badania sprawozdań organizacji pozarządowych jest Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (Dz.U.2023.0.120). Zgodnie z art. 64 tej ustawy…
badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe podmiotów kontynuujących działalność, które w poprzedzającym roku obrotowym spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
- Średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób.
- Suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 3 125 000 euro.
- Przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 6 250 000 euro.
W praktyce powyższe limity będą obowiązywały pierwszy raz dla sprawozdań finansowych sporządzanych za rok 2025.
Limity dla sprawozdań finansowych za 2024 rok
Dla sprawozdań finansowych za 2024 rok obowiązują następujące niższe limity (jeszcze sprzed nowelizacji ustawy), przeliczone po średnim kursie NBP z 29 grudnia 2023 r. (1 euro = 4,3480 zł):
| Kryterium | Limit dla danych z roku 2023 r. (przeliczone na PLN) |
| Średnioroczne zatrudnienie | 50 osób |
| Suma aktywów bilansu | 10 870 000 zł (2 500 000 euro × 4,3480 zł) |
| Przychody netto | 21 740 000 zł (5 000 000 euro × 4,3480 zł) |
2. Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie
Oprócz Ustawy o rachunkowości, obowiązek badania sprawozdania finansowego może wynikać również z Ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz.U.2024.1491). Zgodnie z art. 23 pkt 5 tej ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych może wprowadzić obowiązek badania sprawozdań finansowych organizacji pożytku publicznego, jeśli spełniają one określone warunki.
Limity te zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 13 listopada 2018 r. (Dz.U.2018.2148). Obowiązek badania dotyczy organizacji, które:
- Realizują zadania publiczne zlecone w ramach powierzenia lub wsparcia, oraz
- Otrzymały w roku obrotowym dotacje na realizację tych zadań w wysokości co najmniej 100 000 zł, oraz
- Osiągnęły w roku obrotowym przychody w wysokości co najmniej 3 000 000 zł.
Obowiązek badania sprawozdania finansowego dla organizacji pożytku publicznego odnosi się do roku następującego po roku, w którym organizacja spełniła łącznie wszystkie powyższe warunki.
O autorze:
Jakub Kowalik – doświadczony księgowy, właściciel biura rachunkowego i twórca kursów, który od lat wspiera NGO w rozliczeniach podatkowych. Jego praktyczne podejście sprawia, że nawet skomplikowane tematy stają się zrozumiałe.
